Epigenetische en orthomoleculaire voeding voor paarden: wat is het en waarom zou je ernaar kijken?
Kun je met voeding écht invloed uitoefenen op de gezondheid van een paard, zelfs tot op celniveau?
Bij epigenetische en orthomoleculaire voeding draait het om méér dan alleen wat er in de voerbak ligt. Het gaat over hoe voeding samenwerkt met het lichaam van het paard – tot in de kleinste processen in de cellen. En hoe factoren zoals seizoenen, leefomgeving en zelfs stress invloed kunnen hebben op wat een paard nodig heeft.
Deze manier van voeren sluit aan bij hoe het paard zich in de natuur ontwikkeld heeft: niet standaard, maar afgestemd op omstandigheden en wat het lichaam op dat moment nodig heeft. Het is een andere manier van kijken naar voeding, die je blik op gezonde paardenvoeding blijvend kan veranderen.
Wat is orthomoleculaire voeding voor paarden?
De term orthomoleculair klinkt misschien wat ingewikkeld als je er niet eerder mee te maken hebt gehad. Kort gezegd kijkt deze voedingswijze naar wat een paard op celniveau nodig heeft om optimaal te functioneren. Denk aan vitaminen, mineralen, aminozuren en andere nutriënten die allemaal een rol spelen in de stofwisseling en het immuunsysteem. Maar het gaat verder dan alleen die losse bouwstoffen: ook de manier waarop ze worden opgenomen en verwerkt speelt een rol.
In de orthomoleculaire benadering kijken we dus naar het totaalplaatje van voeding, fysiologie en biochemie.
Hoe werkt epigenetische voeding bij paarden?
Epigenetica is de wetenschap die onderzoekt hoe genen aan- of uitgezet worden onder invloed van externe factoren, zoals voeding, stress of leefomstandigheden. De genetische code (DNA) verandert niet, maar de manier waarop genen zich uiten wél.
Bij paarden betekent dit dat omgevingsfactoren – zoals het type voeding, het ritme van de seizoenen of stress door huisvesting – invloed kunnen hebben op bijvoorbeeld de stofwisseling, het gedrag of de weerstand. Epigenetische voeding houdt daar rekening mee en sluit aan bij de natuurlijke behoefte van het paard.
Wat beïnvloedt de stofwisseling van een paard?
De stofwisseling van een paard wordt beïnvloed door meer dan alleen ruwvoer en brok. Stress, beweging, sociale interactie en zelfs daglicht spelen allemaal een rol.
Langdurige stress – bijvoorbeeld door te weinig sociaal contact of een ongeschikte leefomgeving – kan zorgen voor een verminderde opname van voedingsstoffen. Dit leidt op den duur tot tekorten en een disbalans in het lichaam, met allerlei klachten tot gevolg: van vage gedragsveranderingen tot overgewicht, blessures of een lage weerstand.
Orthomoleculaire en epigenetische voeding kijkt daarom altijd naar het grotere geheel.
Terug naar de natuur: voeding zoals het paard die zou kiezen
Een belangrijk uitgangspunt binnen deze benadering is: wat zou het paard zelf kiezen als het vrij rondliep in de natuur?
In het wild eten paarden een enorme variatie aan planten, grassen, bladeren, bast, knoppen en zaden. En wat ze eten verandert met de seizoenen. In de winter eet een paard anders dan in het voorjaar. Door meer seizoensgericht en gevarieerd te voeren, boots je de natuurlijke balans na en ondersteun je het lichaam in wat het op dat moment nodig heeft.
Daarom kijken we niet alleen naar voedingswaarden, maar ook naar de timing en de afwisseling in het rantsoen.
Alles hangt samen: lichaam, omgeving en voeding
Het paard is een meesterwerk van evolutie. Alles in zijn lichaam is gericht op functioneel bewegen, vluchten en overleven. Denk aan de vorm van de hoeven, de soepelheid van de spieren en de volgorde waarin het lichaam prioriteiten stelt bij dreiging of tekorten.
Als er een verstoring optreedt in die balans – bijvoorbeeld door chronische tekorten of langdurige stress – wordt het lichaam minder functioneel. Dat kan zich uiten in:
-
Overgewicht of juist vermagering
-
Spier- en gewrichtsproblemen
-
Verminderde energie
-
Slechte hoeven of vacht
-
Jeuk, hoesten of andere immuunreacties
-
Verhoogde vatbaarheid voor parasieten
De hiërarchie van het lichaam: wat is echt belangrijk?
Het lichaam werkt volgens een natuurlijke prioriteitenlijst. In tijden van stress of schaarste krijgen vitale organen zoals hart en hersenen voorrang op de huid, hoeven of spijsvertering. Dat betekent dat het lichaam bij tekorten energie en voedingsstoffen weghaalt bij ‘minder belangrijke’ functies, met als gevolg achteruitgang op die plekken.
Daarom kan het zijn dat je pas laat merkt dat er iets mis is. Wat je ziet aan de buitenkant – zoals hoefkwaliteit, energie of gedrag – is vaak het topje van de ijsberg.
Balans herstellen kost tijd
Epigenetische en orthomoleculaire voeding kan helpen om het lichaam van het paard weer in balans te brengen, maar dit vraagt tijd. Tekorten of verstoringen ontstaan vaak geleidelijk, en het kost ook tijd om herstel in gang te zetten. Het lichaam moet vaak op meerdere plekken ‘achterstallig onderhoud’ verrichten voordat je verbetering ziet.
Het goede nieuws? Door voeding beter af te stemmen op de natuurlijke behoeften van je paard, ondersteun je zijn zelfherstellend vermogen – en dat is krachtiger dan je denkt.
Conclusie
Orthomoleculaire en epigenetische voeding is geen modetrend, maar een verdiepende manier van voeren die aansluit bij hoe het paard in de natuur functioneert. Door beter te begrijpen wat je paard nodig heeft op celniveau én in zijn omgeving, kun je met voeding een wereld van verschil maken – preventief én ondersteunend.
Hulp nodig?
Bij Paardeerlijk combineren we graag het beste van twee werelden: de vertrouwde basis van de traditionele voedingsleer én de extra verdieping die orthomoleculaire en epigenetische kennis biedt. Zo kijken we echt naar wat een paard nodig heeft om goed in z’n vel te zitten. Ben je benieuwd wat we voor jouw paard kunnen betekenen? Bekijk onze advies pagina.
